Onderzoeksdidactiek: onderzoeksvaardigheden ontwikkelen in vwo én havo

Als docent help je je leerlingen om zich te ontwikkelen tot aankomende studenten in hbo of wo. Vwo-leerlingen leer je de beginselen van wetenschappelijk onderzoek, en havo-leerlingen leer je hoe je onderzoeksvaardigheden toepast in een praktische beroepsgerichte situatie. In deze leergang is voor beide doelgroepen aandacht.

Je volgt deze leergang van zes dagdelen samen met collega’s van je eigen school. Je leert eenzelfde onderzoekstaal te spreken, en eisen aan leerlingonderzoek af te stemmen, waarbij je rekening houdt met de eindtermen in de examenprogramma’s.

Het hoofddoel is om te leren hoe je leerlingen binnen je eigen vak zelf (kleinschalig) onderzoek kan laten opzetten en uitvoeren, en hoe je hen daarbij begeleidt en beoordeelt. Er is aandacht voor zowel het vakspecifieke als het vakoverstijgende karakter van onderzoek doen. De leergang kan uitgebreid worden met een ontwikkeltraject, waarbij docenten gezamenlijk een onderzoeksleerlijn ontwikkelen van brugklas tot profielwerkstuk.

Na afloop van het scholingstraject:

• weet je hoe de didactische principes van het leren onderzoek toe te passen – welke (denk-) activiteiten leerlingen moeten uitvoeren en hoe je als docent die activiteiten bij leerlingen kunt uitlokken en ondersteunen;
• ben je in staat om uitdagende onderzoeksopdrachten ontwerpen voor uiteenlopende leerjaren;
• ben je in staat om leerlingen te begeleiden bij het opstellen van onderzoeksvragen, het ontwikkelen van een onderzoeksplan, het uitvoeren van een onderzoek en de verslaglegging daarvan.
• ben je in staat om het leerrendement van leerlingen op adequate wijze te beoordelen;
• beschik je over de tools om zelf een leerlijn te ontwikkelen voor het doen van onderzoek.

Havo en vwo-docenten van alle vakken die willen bijdragen aan de onderzoeksvaardigheid van hun leerlingen vanuit het eigen vak, in onder- en/of bovenbouw.

Het scholingstraject wordt alleen incompany aangeboden binnen één school, omdat een belangrijke nevendoel van de cursus is dat binnen school meer afstemming ontstaat op het vlak van onderzoekstaal, begeleiding en beoordeling, zodat een goede voedingsbodem ontstaat voor een leerlijn ‘leren onderzoeken’ van brugklas tot profielwerkstuk.

Gezien de praktijkgerichte aanpak van de cursus wordt er gewerkt in groepen van maximaal 16 deelnemers.

De kosten zijn afhankelijk van de maatwerkafspraken. De wensen en het aantal deelnemers bepalen mede de prijs. Op verzoek kan een kostenindicatie worden gegeven.

Uit de scholingstrajecten die wij organiseren is gebleken dat docenten naast scholing ook behoefte te hebben aan een naslagwerk. Dit heeft geleid tot het boek Eureka! Didactiek voor het leren onderzoeken in vwo én havo. Met Eureka! kunnen docenten het ambacht onderzoeken een plek geven binnen hun vak en binnen het onderwijs. Het boek is via bovenstaande link te bestellen.

De eigen ervaring van docenten met het doen van onderzoek binnen hun eigen vak (alfa, bèta, gamma) is het startpunt. Van daaruit bieden we een (theoretisch gefundeerd) praktisch kader om leerlingen te ondersteunen bij het leren onderzoek doen.

Per fase in het onderzoekstraject wordt nagegaan welke (denk-) activiteiten leerlingen moeten uitvoeren, en hoe je als docent die activiteiten bij leerlingen kunt uitlokken en ondersteunen. We gaan diep in op de beginfase: het komen tot een onderzoeksplan, want dat is de voor zowel leerlingen als docenten vaak de meest lastige fase. Het gaat er in deze fase om hoe je een vraagstructuur (hoofd- en deelvragen) ontwikkelt, wat de relatie is tussen de onderzoeksmethode die je kiest en de vraagstelling, en hoe je je onderzoeksvraag zo kunt inperken dat deze uitvoerbaar is binnen de beperkte beschikbare tijd. Hoe ondersteun je leerlingen bij deze activiteiten zónder alles aan/op te dragen en ‘voor te zeggen’?

We hanteren een intensieve aanpak, waarbij deelnemers individuele schriftelijke feedback krijgen op hun praktijkopdrachten van zowel de cursusleider als medecursisten. Deelnemers oefenen met het ontwerpen van een onderzoeksopdracht, en voeren deze ook uit met hun leerlingen. Ze leren om leerlingen daarbij goed te begeleiden en hun leerrendement te beoordelen. Tot slot leren deelnemers ook hoe ze een opbouw aan kunnen brengen in complexiteit van onderzoeksopdrachten door de leerjaren heen.

Het scholingstraject bestaat uit 6 maandelijkse bijeenkomsten van een dagdeel (3 uur). Tussendoor maken deelnemers praktijk gerelateerde opdrachten, bestuderen ze literatuur, doen pilots in de klas en maken daar verslag van.

Dit betreft een incompanycursus. Data en locatie worden in overleg vastgesteld. Ben je benieuwd naar de mogelijkheden? Neem dan contact met ons op. We denken graag met je mee.

Heb je een (onderwijskundige) vraag, of ben je benieuwd naar de mogelijkheden van een incompanytraining of adviestraject op maat? We denken graag met je mee.

Neem contact met ons op via: onderwijsadviesentraining@uu.nl of 030 253 2261.

Onderwijsadvies & Training traint onderwijsprofessionals gedurende hun hele loopbaan. Wij bieden maatwerkoplossingen bij onderwijsvraagstukken, en geven scholen en opleidingen onderwijskundig advies. We verbinden kennis uit de wetenschap met de onderwijspraktijk om tot nieuwe perspectieven te komen. Onderwijsadvies & Training is onderdeel van de Universiteit Utrecht.

Betalings- en annuleringsvoorwaarden

Op alle diensten van Onderwijsadvies & Training zijn betalings- en annuleringsvoorwaarden van toepassing.