Masterclass Veilig Inkopen: hoe doe je dat?

Welke dreigingen zijn er voor de nationale veiligheid? Hoe kunnen we via aanbestedingen bijdragen aan de bescherming daarvan? Waarom is nodig strategische autonomie te vergroten, wat houdt dat in en hoe kan dat via aanbestedingen? Wat leren we van militaire opdrachten, en hoe zetten we die kennis in bij gevoelige opdrachten en bij reguliere inkooptrajecten? Welke rol speelt screening daarbij, zoals de nieuwe Algemene Beveiligingseisen Rijksoverheidsopdrachten (ABRO) en de ABDO?

In deze masterclass behandelen experts hoe op rechtmatige wijze ‘veilig’ kan worden ingekocht bij de gewone (i), gevoelige (ii) én militaire (iii) opdrachten. U krijgt inzicht in juridische mogelijkheden, praktische instrumenten en recente praktijkervaringen die u direct kunt toepassen in uw eigen werkpraktijk.

U doet kennis op die:

• noodzakelijk is zowel voor opdrachten boven als onder de Europese drempelwaarden; en voor alle soorten aanbestedende diensten;
• relevant voor zowel wie aanbestedingsbeleid vaststelt; voor wie aanbestedingen opzet én voor wie inschrijft; voor wie aan beide kanten daarbij adviseert (o.a. advocaten en aanbestedingsjuristen).

Nederland koopt jaarlijks voor tientallen miljarden in. Daarmee komen grote publieke verantwoordelijkheden bij externe leveranciers en dienstverleners te liggen. Door het veranderende geopolitieke klimaat wordt de overheid hierbij in toenemende mate aan veiligheidsdreigingen onderworpen, zoals cyberaanvallen, verstoring van vitale infrastructuur, digitale spionage en het weglekken van strategische kennis. Deze dreigingen kunnen ook via leveranciers binnenkomen. Dit kan bijvoorbeeld resulteren in verstoring van onze energievoorziening, een opengezette sluis of het uitlekken van gevoelige informatie door een cyberaanval.

• hoe ‘veilig’ in te kopen door inzicht te verkrijgen in het hele juridische aankoopsysteem op defensie- en veiligheidsterrein;
• hoe ‘veilig’ in te kopen bij de ‘gewone’ opdrachten die niet onder de werkingssfeer vallen
• de juridische mogelijkheden, screeningsinstrumenten en slimme inkoopstrategieën op rechtmatige wijze te benutten.
• U krijgt handvatten om risico’s te herkennen, te beoordelen en te beheersen – of het nu gaat om gewone (i), gevoelige (ii) dan wel militaire (iii) opdrachten.
• Door het systeem in zijn totaliteit te bestuderen doet u de kennis op die op welk terrein dan ook tot veilig inkopen leidt.
• Wie aan de inschrijverskant zit leert welke zijn rechtenzijn en hoe en door wat de discretionaire bevoegdheid van aankopende overheden wordt begrensd.

Na afloop:

• onderkent u het belang van veilig en strategisch inkopen en herkent u situaties waarin dit extra maatregelen vereist;
• weet u hoe nationale veiligheid en (EU & NL) strategische autonomie inkoopbeslissingen beïnvloeden en welke maatregelen genomen kunnen worden;
• kunt u onderscheid maken tussen verschillende typen opdrachten (gewoon, gewoon met TBB, gevoelig, militair);
• bent u bekend met juridische mogelijkheden binnen de Aanbestedingswet en de Aanbestedingswet op Defensie- en Veiligheidsgebied; en met mogelijkheden die de EU verdragen geven;
• heeft u inzicht in screeningsinstrumenten zoals de ABRO en ABDO én hun toepassing;
• kunt u inschrijvers rechtmatig screenen op veiligheid en heeft u inzicht hoe op basis hiervan onbetrouwbare partijen kunnen worden uitgesloten;
• als inschrijvende partij maakt u kennis op die nodig is om uw positie op de markt te versterken.

Deelnemers ontvangen na afloop een certificaat van deelname van de Universiteit Utrecht.

Hoewel de focus juridisch is, hoeft u geen juridische achtergrond te hebben: de inhoud wordt behandeld vanuit meerdere invalshoeken (juridisch, inkooptechnisch, geopolitiek).

Geschikt voor:

• medewerkers van centrale en decentrale overheden (juristen, beleidsmakers, inkopers, strategische inkopers);
• advocaten, juristen bij de overheid én bedrijfsjuristen;
• adviseurs die overheden of inschrijvers begeleiden bij aanbestedingen;
• professionals in sectoren waar veiligheid en continuïteit cruciaal zijn (zoals vitale infrastructuur, energie, transport, zorg, havens).
• Ook bedrijven die regelmatig samenwerken met de overheid profiteren van de inzichten in de meest actuele ontwikkelingen.

Deze masterclass wordt georganiseerd door de Universiteit Utrecht, in samenwerking met experts uit het Utrecht University Centre for Public Procurement (UUCePP).

De masterclass vindt plaats op één dag en combineert academische inzichten met praktijkervaringen. U volgt college, neemt deel aan een interactieve discussie en werkt aan het herkennen en toepassen van juridische en praktische instrumenten voor veilig inkopen.

Introductie: nationale veiligheid en strategische autonomie

• Wat betekenen nationale veiligheid en strategische autonomie voor de overheid en de EU?
• Hoe raken geopolitieke ontwikkelingen de praktijk van inkopen en aanbesteden?
• Wat is de relatie met publieke verantwoordelijkheden?
• Verschillende typen opdrachten onderscheiden (gewoon, gewoon met TBB, gevoelig, militair).

Slim en juridisch innoveren bij inkopen

• Wat is ‘slim’ inkopen?
• Hoe zet u duurzaamheidscriteria, mensenrechten en contractuele clausules strategisch in om de veiligheid te waarborgen en strategische autonomie te vergroten?
• Stappenplan voor de praktijk.

Het aanbestedingsrechtelijk kader

• Wat zijn ‘juridische innovaties’?
• Wanneer zijn de Aanbestedingswet, de Aanbestedingswet op Defensie- en Veiligheidsgebied of (EU-verdragsrechtelijke) uitzonderingen van toepassing?
• Discretionaire bevoegdheid: hoe rechtmatig te benutten?

Screening als instrument

• Hoe werkt screening bij aanbestedingen?
• Vergelijking ABDO (militaire opdrachten) en ABRO (algemene beveiligingseisen Rijksoverheidsopdrachten).
• Eigen interne screening en externe screening
• Welke andere vormen van screening bestaan er?
• Inzichten uit de praktijk: hoe gaat screening er in de praktijk aan toe?

Toepassing in de praktijk

• Hoe kan screening rechtmatig worden gebruikt om risico’s te beheersen en onbetrouwbare inschrijvers uit te sluiten?
• Voorbeelden en praktijkcases.

De dag wordt afgesloten met een plenaire discussie en reflectie.

Eén dag: 14 januari 2026, van 9.30 – 17.30 uur. Inclusief lunch en twee pauzes.

Deze masterclass speelt direct in op de actualiteit: het streven naar strategische autonomie en de invoering van de nieuwe ABRO (december 2025). U leert hoe u deze ontwikkelingen vertaalt naar de praktijk van uw eigen organisatie.

• Datum: 14 januari 2026
• Tijd: 09.30 – 17.30 uur
• Inclusief: lunch en catering tijdens de dag

De masterclass vindt plaats in de Alex Brenninkmeijerzaal van het Johanna Hudiggebouw, Universiteit Utrecht

Klik hier voor alle informatie over de locatie.

Dank voor uw interesse in de Masterclass Veilig Inkopen. U kunt zich aanmelden via de gele aanmeldknop. Het aantal plaatsen is beperkt.

De uiterste inschrijfdatum voor deze masterclass is 7 januari 2026.