Leiderschap en duurzaamheid: voor publieke professionals in de regio Utrecht

In het kort
Direct vormgeven aan jouw duurzaamheidsvraagstuk
Met een focus op vraagstukken uit de regio Utrecht
Leer duurzame transities effectief vormgeven
Werk aan praktijkgerichte casussen met experts
Bouw een krachtig netwerk in de regio Utrecht op.
AanmeldenAanmelden voor 30 juni 2025Brochure
  • € 4.950
  • Lessen in Nederlands
  • LocatieUtrecht
  • Start19 september 2025

Duurzaamheid is een belangrijk en actueel vraagstuk voor publieke organisaties. Bij overheden en maatschappelijke organisaties werken dan ook veel professionals aan de verduurzaming van onze samenleving voor huidige en toekomstige generaties. Dit is een complexe opgave: het raakt vele partijen, vereist goede samenwerking (binnen en buiten de eigen organisatie), vraagt nieuwe manieren van denken en handelen, en raakt aan veel andere (politieke) thema’s en democratische ontwikkelingen.

Kortgezegd vraagt het werken aan duurzaamheidsopgaven om duidelijk leiderschap vanuit publieke organisaties en daarmee publieke professionals. In de leergang Leiderschap en duurzaamheid werk je samen met andere publieke professionals, docenten en onderzoekers om jouw leiderschap in duurzaamheidsvraagstukken te versterken. Omdat deze leergang specifiek is ontworpen voor professionals uit de regio Utrecht werk je niet alleen samen aan regionale vraagstukken, maar breid je ook actief je netwerk uit.

We dagen je uit om, gevoed met theoretische inzichten, concreet aan de slag te gaan met dilemma’s en knelpunten in je eigen werkpraktijk.

Dr. Heleen Mees

Doelgroep van leiderschap en duurzaamheid

De leergang is bedoeld voor publieke professionals met een duurzaamheidsopgave, werkzaam bij lokale en regionale overheden en maatschappelijke organisaties in de regio Utrecht. Voor professionals die hun leiderschap in duurzaamheidstransities willen versterken. Dit kan verbonden zijn aan een formele leidinggevende taak, maar kan ook verschillende vormen van informeel leiderschap betreffen.

Denk hierbij aan:

  • Beleidsadviseur healthy urban living
  • Programmamanager duurzaamheid
  • Projectleider circulaire samenleving
  • Projectmanager energietransitie
  • Adviseur Klimaatadaptatie
  • Programmamanager biodiversiteit

Leerdoelen van leiderschap en duurzaamheid:

  1. Begrijpen en toepassen van theoretische inzichten over publiek leiderschap in duurzaamheidsvraagstukken;
  2. Reflecteren op knelpunten en dilemma’s bij het werken aan duurzaamheidsvraagstukken;
  3. Ontwikkelen en uitvoeren van acties die passen bij de eigen werkpraktijk en gericht zijn op het wegnemen van bestaande knelpunten;
  4. Verbinden van inzichten en ervaringen op het niveau van de eigen persoon, de organisatie, het netwerk en de samenleving (zie tabblad programma voor meer informatie).

Na afloop van de leergang kun je effectief vorm geven aan het duurzaamheidsvraagstuk waar je aan werkt. Daarnaast versterk je jouw netwerk, door in de leergang samen te werken met andere deelnemers en hun vraagstukken uit de regio Utrecht. De leergang is zo ingericht dat je niet alleen van de docenten, maar vooral ook van elkaar leert.

Tijdsinvestering van leiderschap en duurzaamheid

De leergang bestaat uit 7 bijeenkomsten van een hele dag gedurende een half jaar (ca. 1x per maand). Elke dag staat een thema centraal dat aan de hand van verschillende werkvormen wordt uitgediept. De bijeenkomsten bestaan uit een combinatie van:

  • colleges waarin docenten hun theoretische expertise delen;
  • workshops waarin je aan de slag gaat met jouw praktijkvraagstuk en theoretische kennis toepassen;
  • intervisie waarin jij en de mededeelnemers met elkaar meedenken over dilemma’s en uitdagingen in de eigen casuïstiek, deels als buddy’s.

Bij de start van de leergang inventariseren we jouw specifieke vragen en behoeften zodat we hier gedurende de leergang zo goed mogelijk op in kunnen spelen.

Schaalniveaus van duurzaamheidstransformaties

De leergang vertrekt vanuit de gedachte dat publiek leiderschap in duurzaamheidsvraagstukken vraagt om inspanningen op verschillende niveaus. Je leert jezelf in te zetten als instrument en te werken met eigen ervaringen, om vervolgens effectief te kunnen opereren in jouw organisatie, het netwerk van betrokken partijen en de maatschappij.

In de leergang komen deze verschillende schaalniveaus aan de orde:

  • de eigen persoon: het inzetten van jezelf als instrument en het werken met eigen ervaringen (persoonlijk leiderschap);
  • de organisatie: het samenwerken met collega’s, andere afdelingen, bestuur en politiek;
  • het netwerk: het samenwerken met andere (publieke en private) partijen;
  • de maatschappij: werken in de context van sociale en politieke veranderingen, paradigmaverschuivingen en burgerschap.
Schaalniveaus Leiderschap en duurzaamheid

Bijeenkomsten leiderschap en duurzaamheid

  • Bijeenkomst 1: Individu - Introductie en individuele leerdoelen

    Je maakt kennis met elkaar en bespreekt het programma van deze leergang. Je deelt ervaringen met het werken aan duurzaamheidsvraagstukken en definieert persoonlijke leerdoelen en deelt deze met elkaar.

  • Bijeenkomst 2: Organisatie - Werken met weerstand en spanningen

    Je staat stil bij de dynamiek van samenwerking in de eigen organisatie aan duurzaamheidsvraagstukken en de weerstanden en spanningen die zich daarbij kunnen voordoen. Je werkt aan productieve manieren om hiermee om te gaan. Je leert meer over jouw rol in een matrixorganisatie waardoor je effectiviteit bij anderen kan vergroten, ook zonder leidinggevende functie.

  • Bijeenkomst 3: Organisatie - Technocratie, democratie en politiek

    Je verkent de (on-)politieke dimensies van het werken aan duurzaamheidsvraagstukken. In hoeverre vraagt het werken aan duurzaamheid vooral om de inzet van experts en vakinhoudelijke kennis, of juist om politieke afwegingen en gezamenlijke besluitvorming met bewoners en maatschappelijke partijen?

  • Bijeenkomst 4: Netwerk - Samenwerking met publieke en private actoren

    Je staat stil bij de uitdagingen die samenwerking met publieke en private actoren met zich meebrengen en verkennen welke sturingsarrangementen effectief, legitiem en billijk zijn voor duurzaamheids-transformaties, aan de hand van inspirerende voorbeelden.

  • Bijeenkomst 5: Netwerk - Complexe systemen en transities

    Je analyseert duurzaamheidsvraagstukken in termen van complexe en sociaalecologische systemen en transities en denkt na over de implicaties hiervan voor het werken in/met deze systemen en transities.

  • Bijeenkomst 6: Maatschappij - Sociale innovatie en de rol van burgers

    Je verkent de rol van bredere maatschappelijke ontwikkelingen rond sociale innovatie en de rol van burgers. Je staat stil bij de vraag hoe burgers op een inclusieve en effectieve manier een stem kunnen krijgen in duurzaamheidsvraagstukken.

  • Bijeenkomst 7 ochtend: Maatschappij - Toekomstbeelden en paradigma’s

    Je denkt na over maatschappelijke beelden rond duurzaamheid, gevestigde paradigma’s en ontluikende toekomstbeelden; denk aan kapitalisme, neoliberalisme en degrowth. Je reflecteert op je eigen positie ten aanzien van deze denkbeelden.

  • Bijeenkomst 7 middag: Individu - Afsluiting en reflectie op de leergang

    Je sluit de leergang af met een persoonlijke en collectieve reflectie op de ontwikkeling van (persoonlijk) leiderschap tijdens de leergang en formuleert concrete voornemens en acties voor de toekomst.

Je wordt uitgedaagd om eigen casuïstiek vanuit deze niveaus te doordenken en tussen de niveaus te schakelen.

Dr. Hans Joosse - Bil

De bijeenkomsten vinden maandelijks plaats op vrijdag, in de periode van september 2025 tot april 2026.

Programma leiderschap en duurzaamheid

Datum

Datum

Thema

19 september 2025

Individu

Introductie van het programma en individuele leerdoelen en casuïstiek

10 oktober 2025

Organisatie

Samenwerking in de eigen organisatie: werken met weerstand en spanningen

14 november 2025

Organisatie

Technocratie, democratie en politiek

12 december 2025

Netwerk

Samenwerking met publieke en private actoren

16 januari 2026

Netwerk

Complexe systemen en transities

13 februari 2026

Maatschappij

Sociale innovatie en de rol van burgers

20 maart 2026 Ochtend

Maatschappij

Toekomstbeelden en paradigma’s

20 maart 2026 Middag

Individu

Afsluiting en reflectie op de leergang

Deze leergang wordt in samenwerking georganiseerd door het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap en het Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling. We bieden een inspirerende leerervaring, verzorgd door deskundige docenten die gespecialiseerd zijn in onderwerpen zoals duurzaamheidstransformaties, complexe vraagstukken, samenwerking, innovatie, burgerparticipatie, politiek en bestuur. Samen verkennen we de belangrijkste thema’s die de toekomst van onze samenleving bepalen.

Programmacoördinator:

Dr. Heleen Mees

Dr. Heleen Mees
  • Heleen Mees is universitair hoofddocent, onderzoekscoördinator en lid van het managementteam van de Environmental Governance-groep. Ze combineert analytische vaardigheden met uitgebreide communicatieve, organisatorische en leiderschapsvaardigheden, opgedaan in een eerdere carrière als projectleider in de internationale marketing van consumptiegoederen. Haar belangrijkste empirische onderzoeksinteressegebied is beleid en bestuur van klimaatadaptie.

Programmacoördinator:

Dr. Marie-Jeanne Schiffelers

Dr. Marie-Jeanne Schiffelers
  • dr. Marie-Jeanne Schiffelers is Universitair hoofddocent en Manager USBO advies. Zij is UHD impact, senior adviseur, onderzoeker en proces begeleider. Ze is vice-voorzitter van de biodiversiteitsraad van de Universiteit Utrecht.

Programmacoördinator:

Dr. Hans Joosse-Bil

Dr. Hans Joosse-Bil
  • Hans Joosse is universitair docent Bestuurs- en Organisatiewetenschap en verricht onderzoek en advies in/voor publieke organisaties op het gebied van samenwerking, verandering en organisatiedynamiek. Hij heeft een achtergrond in complex systeemdenken en leiderschap in complexe vraagstukken.

Aanmelden

  • Prijs: 4.950 euro
  • Betaalmogelijkheden: directe betaling of factuur
  • De aanmelddeadline is 30 juni 2025
  • Aan deze leergang kunnen maximaal 24 cursisten deelnemen.
  • Plaatsing gaat op volgorde van aanmelding.
  • Annuleringsbeleid: volgens algemene voorwaarden UU
  • Na afloop van de cursus ontvang je een bewijs van deelname

Contact:

Dr. Heleen Mees

Dr. Heleen Mees
  • Heleen Mees is universitair hoofddocent, onderzoekscoördinator en lid van het managementteam van de Environmental Governance-groep. Ze combineert analytische vaardigheden met uitgebreide communicatieve, organisatorische en leiderschapsvaardigheden, opgedaan in een eerdere carrière als projectleider in de internationale marketing van consumptiegoederen. Haar belangrijkste empirische onderzoeksinteressegebied is beleid en bestuur van klimaatadaptie.