Kleinschalig onderzoek in de school
Inhoud en werkwijze
In deze cursus ga je een kleinschalig onderzoek in jouw school opzetten en uitvoeren. Dit onderzoek is:
- praktijkgericht: het is bedoeld om de onderwijspraktijk te optimaliseren en/of beter te begrijpen, en om leerlingen, collega’s en/of schoolleider(s) te betrekken bij jouw (bevindingen uit je) onderzoek.
- pedagogisch of onderwijskundig: je verricht onderzoek naar leerlingen in de adolescentiefase, hun docenten en/of de schoolcontext.
Typerend voor praktijkgericht onderzoek is dat je de invulling ervan dient aan te passen aan je eigen schoolcontext en kunt laten afhangen van jouw eigen leerbehoeften. Het aanbod van inhoudelijke dossiers biedt houvast, maar zijn niet voorschrijvend: je bedenkt je eigen onderzoeksvraag welke aansluit bij jouw eigen schoolcontext.
Voor het thema van je onderzoek zijn meerdere inhoudelijke dossiers (met expert) beschikbaar. Tijdens het intakegesprek inventariseren we jouw onderzoeksinteresse en bespreken we vervolgens welke inhoudelijke expert we aan jou zullen koppelen. Als jouw onderzoeksinteresse buiten het dossieraanbod valt, bekijken we intern welke experts er goed aansluiten. Een inhoudelijk dossier biedt jou een startpunt en startliteratuur; de expert brengt de nodige expertise in. Je consulteert de expert buiten de werkcolleges om. Om je een idee te geven, staan hier de dossiers uit een eerder cursusjaar:
- leefwerelden van de adolescent (dr. Larike Bronkhorst)
- motivatie van leerlingen (dr. Ralph Meulenbroeks)
- culturele diversiteit (dr. Lotte Henrichs)
- burgerschap (dr. Jan Marten Praamsma)
- ontwikkeling van startende leraren (dr. Monika Louws)
Tijdens 6 bijeenkomsten (deels online, deels op de campus) gedurende het semester, ga je jouw onderzoek onder begeleiding van een cursusdocent opzetten en uitvoeren, waarbij je ook feedback krijgt van je medecursisten. Nieuw is dat deze keuzecursus ook toegankelijk wordt gemaakt als nascholing voor leraren VO. Een gemengde groep van studenten en leraren zorgt voor interessante mogelijkheden om onderling te discussiëren over praktijkrelevantie en kwaliteit van praktijkgericht onderzoek. Buiten de bijeenkomsten om, heb je circa 3 keer een (online) gesprek met je inhoudelijke expert over je onderzoek.
De hybride opzet (online en face-to-face) en het relatief lage aantal verplichte contactmomenten zorgt ervoor dat deze cursus flexibel te combineren valt met andere taken en/of cursussen. Er is gekozen voor een semester i.p.v. een blok-cursus om zo de ontwikkeling van je onderzoeksvaardigheden en de uitvoering van het onderzoek voldoende ruimte te geven. Er is namelijk - binnen een semester - meer ruimte om je eigen tempo/pad te kiezen en deze te laten afhangen van je eigen leerbehoeften en schoolcontext. Er wordt in deze cursus een groot beroep gedaan op zelfstudie en dat vraagt om proactieve communicatie met docenten, medecursisten en belanghebbenden in de schoolcontext.
Doelgroep
Deze cursus wordt voor zowel aangeboden voor studenten aan de lerarenopleiding als onderwijsprofessionals (specifiek: leraren werkzaam in po of vo). Er wordt gewerkt met een gemengde groep.
De cursus is gericht op onderwijsprofessionals die graag hun praktische onderzoeksvaardigheden (verder) willen ontwikkelen of opfrissen binnen een academische context. Het wordt geadviseerd om de cursus samen met een collega te volgen, zodat je samen kunt optrekken bij het opzetten van het onderzoek in de eigen schoolcontext.
Leerdoelen
- een kleinschalig pedagogisch onderzoek in de school opzetten, uitvoeren en presenteren, in dialoog met belanghebbenden op school, onder begeleiding van inhoudelijke experts;
- theoretische en methodologische begrippen benutten om gemaakte keuzes in praktijkgericht onderzoek te verantwoorden;
- een praktijkartikel schrijven over kleinschalig pedagogisch/onderwijskundig onderzoek;
- over de praktijkrelevantie en kwaliteit van pedagogisch/onderwijskundig praktijkgericht onderzoek argumenteren en communiceren.
Tijdsinvestering
5EC staat gelijk aan 140 uur, gemiddeld 6 uur per week, flexibel in te delen.
Schatting van tijdsinvestering
- Voorbereiden en bijwonen werkcolleges: 18 uur
- Geven peer feedback op onderzoek van medecursisten: 8 uur
- Consultatie dossierexpert & cursusdocent: 8 uur
- Consultatie belanghebbenden in de schoolcontext: 8 uur
- Zelfstandig onderzoek uitvoeren, schrijven van praktijkartikel: 98 uur
Opbouw van het programma
Tijdens de cursus ga je een praktijkgericht onderzoek bedenken, uitvoeren en opschrijven. Die drie activiteiten vormen de basis voor het cursusprogramma. Grofweg ziet dat er als volgt uit:
Bijeenkomsten 1 – 2: uitwerken plan van onderzoek in dialoog met belanghebbenden van de school
Bijeenkomst 3: definitief (goedgekeurd) plan van onderzoek, voorbereiden data verzameling evt. ontwikkelen instrument/ lesactiviteit
Bijeenkomsten 4 - 5: verzamelen gegevens en analyse, in dialoog met belanghebbenden van de school
Bijeenkomst 6: schrijven praktijkartikel, communiceren over bevindingen met belanghebbenden van de school
Periode: 26 januari 2026 t/m 17 juli 2026.
Meer gedetailleerde informatie volgt op een later moment.
Vragen?
Heb je vragen over de aanmelding, neem dan contact op met de Graduate School of Teaching via: onderwijsvoorleraren.gst@uu.nl
Meer informatie?
Neem contact op met de Graduate School of Teaching via gst@uu.nl of onderwijsvoorleraren.gst@uu.nl