
Cursus 'De toekomst is nu': generatieoverstijgend denken en doen in beleid en bestuur
- In short
- Leer generatieoverstijgend denken en doen in bestuur en beleid
- Ontwikkel vaardigheden voor complexe en urgente vraagstukken
- Werk samen met studenten en professionals in een mixed classroom
- Ontwerp interventies voor een toekomstbestendige organisatie
- Laat je inspireren door experts uit wetenschap en praktijk
Waar gaat de cursus over?
In de cursus De toekomst is nu ontwikkel je jouw langetermijndenken en handelen. Vervolgens ga je dit integreren in jouw werk. Dat doe je vanuit je samenwerking met een nieuwe generatie studenten – de toekomst van het openbaar bestuur – die ook aan de cursus deelnemen. Via dit mixed classroom principe verbinden we praktijkervaring met frisse verbeeldingskracht.
In negen bijeenkomsten krijg je inspirerende theorie, werk je aan een concrete interventie voor je organisatie én ontwikkel je vaardigheden om beter te navigeren tussen het nu en later.
Vragen die we onder andere behandelen zijn:
- Hoe maak je beleid dat werkt voor volgende generaties?
- Hoe organiseer je publieke systemen die adaptief blijven, ook onder druk?
- Hoe houd je koers in een wereld vol urgente, complexe opgaven?
Wat levert deze cursus mij op als professional?
Na afloop van de cursus kun je:
- Langetermijndenken toepassen in beleid, organisatie en bestuur;
- Toekomstverbeelding inzetten als strategie voor systeemverandering;
- Tijdsensitieve vaardigheden gebruiken bij complexe opgaven;
- Interventies ontwikkelen die direct toepasbaar zijn in je werkcontext;
- Samenwerken met nieuwe generaties publieke professionals.
Is deze cursus iets voor mij?
Deze cursus is bedoeld voor:
- Beleidsmedewerkers en strategen in de publieke sector;
- Adviseurs en projectleiders binnen (semi-)overheden;
- Professionals in onderwijs, zorg, duurzaamheid of sociaal domein;
- Iedereen die werkt aan langetermijnvraagstukken en publiek leiderschap.
Ervaring is welkom, maar affiniteit met vernieuwing en leren is belangrijker.
“Toekomstgericht besturen is geen voorspellen, maar durven ontwerpen.”
Marij Swinkels - docent
Over de Universiteit Utrecht
Ga je deze cursus volgen? Dan ben je verzekerd van hoogwaardig onderwijs aan onze breed georiënteerde, internationale onderzoeksuniversiteit. Daar komt bij dat wij als enige universiteit in Nederland wetenschappelijk onderzoek doen naar hóe professionals leren. Je bent er dus verzekerd van dat onze didactiek specifiek op jouw behoeften als professional is afgestemd.
Binnen onze cursussen voor professionals delen onze topwetenschappers hun actuele kennis met je. Doordat deelnemers tegelijkertijd hun praktijkkennis inbrengen ontstaan nieuwe inzichten die je als professional direct kunt gebruiken in je werk. Daarbij wordt je door deelname onderdeel van een relevant, professioneel netwerk.
Wat is de opbouw van de cursus?
Tijdens deze cursus ben je onderdeel van negen interactieve bijeenkomsten. Hier ontmoet je inspirerende sprekers, neem je deel aan toekomstgerichte werkvormen en werk je in co-creatie samen met studenten.
De bijeenkomsten duren steeds van 13.15–17.00 uur. De eerste en laatste bijeenkomst sluiten we feestelijk af.
Na afloop van deze cursus vindt er een uitvoeringssessie plaats op jouw werkplek. Tijdens deze sessie gaan we de ontwikkelde interventie bespreken of daadwerkelijk toepassen.
Iedere bijeenkomst heeft een ander onderwerp en opzet. Zo zijn er:
- Inspiratiesessies van o.a. het Ministerie van de Toekomst en de Argumentenfabriek;
- Workshops over toekomstdenken, design thinking en toekomstverbeelding;
- Rollenspellen, serious games en creatieve denktechnieken;
- Intervisie en action learning op je eigen vraagstuk;
- Co-creatie sessies met studenten van de Universiteit Utrecht.
“Hoe geef je stem aan generaties die er nog niet zijn? Dat is geen fictie, maar een bestuurskundige opgave.”
Arnold Wilts - docent
Overzicht
Datum | Onderdeel | Tijden | Locatie |
---|---|---|---|
Do 20 nov 2025 | Introductie & spel Future 77 | 13.15 – 19.00 uur | Utrecht |
Do 27 nov 2025 | De toekomst institutionaliseren | 13.15 – 17.00 uur | Utrecht |
Do 4 dec 2025 | De taal van toekomstdenken | 13.15 – 17.00 uur | Utrecht |
Do 11 dec 2025 | Workshop: Toekomstatelier | 13.15 – 17.00 uur | Utrecht |
Do 18 dec 2025 | De kunstenaarsmindset | 13.15 – 17.00 uur | Playground, Utrecht |
Do 8 jan 2026 | Future design: geef de toekomst een stem | 13.15 – 17.00 uur | Playground, Utrecht |
Do 15 jan 2026 | Design thinking voor morgen | 13.15 – 17.00 uur | Utrecht |
Do 22 jan 2026 | Action Learning Set | 13.15 – 17.00 uur | Playground, Utrecht |
Do 29 jan 2026 | Slotbijeenkomst & interventiemarkt | 13.15 – 19.00 uur | Playground, Utrecht |
In afstemming | Uitvoeringssessie op locatie | In afstemming | Jouw werkplek |
Locatie
Enkele sessies vinden plaats in Playground, de innovatieve leer- en maakomgeving van de Universiteit Utrecht. In deze inspirerende ruimte werk je samen met andere professionals en studenten aan actuele vraagstukken, in een setting die creativiteit en experiment stimuleert. Denk aan flexibele werkruimtes, prototyping-materialen en een energieke sfeer die uitnodigt tot leren door te doen.
Lees hier meer over de bereikbaarheid en toegankelijkheid van Playground.
Van wie ga ik leren in deze cursus?
De docenten die vanuit de Universiteit Utrecht onderwijs voor professionals verzorgen, zijn inhoudelijk sterk onderlegd en actief betrokken bij relevant, actueel onderzoek binnen hun vakgebied. Ze combineren academische diepgang met een scherp inzicht in de praktijk, waardoor ze de leefwereld van deelnemers goed begrijpen.
De uitstekende didactische vaardigheden van onze docenten zijn specifiek afgestemd op hoe professionals leren: praktijkgericht, interactief en toepasbaar. Bovendien hechten zij veel waarde aan samenwerking en creëren zij een leeromgeving waarin dialoog, kennisuitwisseling en co-creatie centraal staan.
Docent
Dr. Marij Swinkels

Dr. Marij Swinkels is universitair docent aan de Utrecht School of Governance. Haar onderzoek richt zich op leiderschap in tijden van crisis en de rol van ideeën in beleidsvorming. Ze doceert over politiek leiderschap, governance en beleid, en zet zich actief in voor open wetenschap en publieke betrokkenheid. Marij won de UU Teacher Talent Award (2019) en de UACES Best PhD Thesis Prize (2022).
- e.m.swinkels@uu.nl
- Bekijk profiel
Docent
Dr. Arnold Wilts

Arnold Wilts is universitair docent. Zijn belangrijkste taken bestaan uit het verzorgen van onderwijs op het terrein van organisatietheorie, stakeholdersamenwerking en kwalitatieve onderzoeksmethoden.
- a.s.wilts@uu.nl
- Bekijk profiel
Gastdocenten
Merlijn Twaalfhoven
Merlijn Twaalfhoven is als kunstenaar geïnteresseerd in de rol van kunst voor maatschappelijke vraagstukken.
Mare de Wit
Mare is Toekomst-Ambassadeur Water en Klimaatadaptatie en werkt binnen het Deltaprogramma intergenerationele rechtvaardigheid verder te institutionaliseren.
Wouter de Rijk
Wouter is UU-onderzoeker binnen het onderzoeksproject ‘sociale verbeeldingskracht voor institutionele verandering’.
Robin Hill
Robin Hill is voorzitter van het Ministerie van de Toekomst. Deze bottom-up comminty probeert op verschillende manieren langetermijndenken aan te jagen door heel Nederland en daarbuiten.
Frank Goethals & Anoek Neele
Frank en Anoek ontwerpen met hun Klimaattheater en Studio Tegenwind interventies om intergenerationele solidariteit te vergroten.
Toelatingseisen
Er wordt uitgegaan van hbo/wo werk- en denkniveau. De cursus staat open voor maximaal 10 deelnemers.
Certificaat van deelname
Na afronding ontvang je een officieel certificaat van de Universiteit Utrecht als bewijs van jouw deelname.
Kennismaking
Om te bespreken of het programma aansluit op jouw ervaring en opleidingswensen, neemt een van de docenten na aanmelding telefonisch contact met je op. Definitieve inschrijving volgt daarna.