Cursus 'De toekomst is nu': generatieoverstijgend denken en doen in beleid en bestuur
- In het kort
- Leer generatieoverstijgend denken en doen in bestuur en beleid
- Ontwikkel vaardigheden voor complexe en urgente vraagstukken
- Werk samen met studenten en professionals in een mixed classroom
- Ontwerp interventies voor een toekomstbestendige organisatie
- Laat je inspireren door experts uit wetenschap en praktijk
Denk verder dan morgen
In deze unieke mixed classroom werk je als beleidsmaker of publieke professional samen met studenten aan complexe toekomstvraagstukken. Je ontwikkelt tijdsensitieve vaardigheden, leert denken over de lange termijn én vertaalt dat naar concrete interventies voor jouw organisatie.
Leer generatieoverstijgend denken en doen – en maak je organisatie toekomstbestendig.
Over de cursus
Hoe maken we beleid dat werkt voor volgende generaties? Hoe organiseren we publieke systemen die adaptief blijven onder druk? En hoe houd je koers in een wereld vol urgente, complexe opgaven?
In de cursus De Toekomst is Nu ontwikkel je het vermogen om langetermijndenken en handelen te integreren in jouw werkpraktijk. Je leert samen met een nieuwe generatie studenten – de toekomst van het openbaar bestuur – en werkt aan actuele vraagstukken zoals klimaat, ongelijkheid of digitalisering.
Deze mixed classroom verbindt praktijkervaring met frisse verbeeldingskracht. In negen bijeenkomsten krijg je inspirerende theorie, werk je aan een concrete interventie voor je organisatie én ontwikkel je vaardigheden om beter te navigeren tussen het nu en later.
Wat levert deze cursus je op?
Na afloop van de cursus kun je:
- Langetermijndenken toepassen in beleid, organisatie en bestuur;
- Toekomstverbeelding inzetten als strategie voor systeemverandering;
- Tijdsensitieve vaardigheden gebruiken bij complexe opgaven;
- Interventies ontwikkelen die direct toepasbaar zijn in je werkcontext;
- Samenwerken met nieuwe generaties publieke professionals.
Voor wie is deze cursus?
Deze cursus is bedoeld voor:
- Beleidsmedewerkers en strategen in de publieke sector;
- Adviseurs en projectleiders binnen (semi-)overheden;
- Professionals in onderwijs, zorg, duurzaamheid of sociaal domein;
- Iedereen die werkt aan langetermijnvraagstukken en publiek leiderschap.
Ervaring is welkom, maar affiniteit met vernieuwing en leren is belangrijker.
“Toekomstgericht besturen is geen voorspellen, maar durven ontwerpen.”
Marij Swinkels - docent
Opzet en aanpak
De cursus bestaat uit negen interactieve dagdelen, elk van 13.15–17.00 uur, met inspirerende sprekers, toekomstgerichte werkvormen en co-creatie met studenten. De eerste en laatste bijeenkomst worden feestelijk afgesloten.
Na afloop volgt een uitvoeringssessie op jouw werkplek, waarbij de ontwikkelde interventie daadwerkelijk wordt toegepast of besproken.
Je leert onder andere via:
- Inspiratiesessies van o.a. het Ministerie van de Toekomst en de Argumentenfabriek;
- Workshops over toekomstdenken, design thinking en toekomstverbeelding;
- Rollenspellen, serious games en creatieve denktechnieken;
- Intervisie en action learning op je eigen vraagstuk;
- Co-creatie met studenten van de Universiteit Utrecht.
Programma
Dagdeel 1 – Introductie & spel Future 77
Maak kennis met je mededeelnemers – studenten én professionals. We verkennen persoonlijke drijfveren en leerdoelen. Daarna introduceren we toekomstdenken via het spel Future 77. De middag sluiten we af met een borrel in The Living.
Met: Marij Swinkels & Arnold Wilts
Dagdeel 2 – De toekomst institutionaliseren
Twee inspirerende gastsprekers delen hoe zij in hun organisatie de toekomst letterlijk ‘aan tafel’ brengen. Wat werkt? Wat schuurt? En hoe borg je langetermijnperspectief in beleid en praktijk?
Met: Marij Swinkels, Arnold Wilts & twee gastsprekers
Dagdeel 3 – De taal van toekomstdenken
Hoe beïnvloedt taal ons toekomstbeeld? In deze sessie duiken we met Maarten Gehem (Langetermijndenktank) in framing en narratieven die ons langetermijndenken versterken of juist beperken.
Met: Marij Swinkels, Arnold Wilts & Maarten Gehem
Dagdeel 4 – Workshop: Toekomstatelier
Aan de slag met actieonderzoek en systeemverandering. Onder leiding van Yvonne La Grouw ontdek je via een rollenspel hoe het Toekomstatelier werkt – en hoe je deze werkwijze kunt toepassen in je eigen organisatie.
Met: Marij Swinkels, Arnold Wilts & Yvonne La Grouw
Dagdeel 5 – De kunstenaarsmindset
Kunst als sleutel tot systeemverbeelding. Samen met Merlijn Twaalfhoven onderzoek je jouw lange-termijn-vraagstuk via artistieke en creatieve technieken. Zo versterk je je verbeeldingskracht voor verandering.
Met: Marij Swinkels, Arnold Wilts & Merlijn Twaalfhoven
Dagdeel 6 – Future design: geef de toekomst een stem
Maak kennis met future design: een methodiek om toekomstige generaties een plek te geven in beleidsvorming. Denk aan burgerberaden met ‘burgers uit de toekomst’. Je leert dit denken door het te doen.
Met: Marij Swinkels & Arnold Wilts
Dagdeel 7 – Design thinking voor morgen
Design thinking als praktische aanpak voor toekomstvragen. Je leert de methode toepassen op je eigen vraagstuk – met oog voor innovatie én haalbaarheid.
Met: Marij Swinkels, Arnold Wilts & Merijn Bruijnes
Dagdeel 8 – Action Learning Set
In groepen reflecteren we op elkaars projecten. Via gerichte vragenrondes krijg je nieuwe perspectieven op je interventie. Theorie en praktijk komen hier samen.
Met: Marij Swinkels & Arnold Wilts
Dagdeel 9 – Slotbijeenkomst & interventiemarkt
Tijdens de interventiemarkt test je je ontwikkelde interventie. Een vakjury (o.a. Paul ’t Hart & Wouter de Rijk) geeft feedback. We sluiten feestelijk af met een borrel en een blik vooruit.
Met: Marij Swinkels, Arnold Wilts & jury
Uitvoeringssessie op locatie
Na afloop plannen we een extra sessie op de werkplek van de professional. Daar gaan we samen aan de slag met het implementeren van de ontwikkelde interventie.
“Hoe geef je stem aan generaties die er nog niet zijn? Dat is geen fictie, maar een bestuurskundige opgave.”
Arnold Wilts - docent
Overzicht
Datum | Onderdeel | Tijden | Locatie |
|---|---|---|---|
Do 20 nov 2025 | Introductie & spel Future 77 | 13.15 – 19.00 uur | Utrecht |
Do 27 nov 2025 | De toekomst institutionaliseren | 13.15 – 17.00 uur | Utrecht |
Do 4 dec 2025 | De taal van toekomstdenken | 13.15 – 17.00 uur | Utrecht |
Do 11 dec 2025 | Workshop: Toekomstatelier | 13.15 – 17.00 uur | Utrecht |
Do 18 dec 2025 | De kunstenaarsmindset | 13.15 – 17.00 uur | Playground, Utrecht |
Do 8 jan 2026 | Future design: geef de toekomst een stem | 13.15 – 17.00 uur | Playground, Utrecht |
Do 15 jan 2026 | Design thinking voor morgen | 13.15 – 17.00 uur | Utrecht |
Do 22 jan 2026 | Action Learning Set | 13.15 – 17.00 uur | Playground, Utrecht |
Do 29 jan 2026 | Slotbijeenkomst & interventiemarkt | 13.15 – 19.00 uur | Playground, Utrecht |
In afstemming | Uitvoeringssessie op locatie | In afstemming | Jouw werkplek |
Locatie
Enkele sessies vinden plaats in Playground, de innovatieve leer- en maakomgeving van de Universiteit Utrecht. In deze inspirerende ruimte werk je samen met andere professionals en studenten aan actuele vraagstukken, in een setting die creativiteit en experiment stimuleert. Denk aan flexibele werkruimtes, prototyping-materialen en een energieke sfeer die uitnodigt tot leren door te doen.
Lees hier meer over de bereikbaarheid en toegankelijkheid van Playground.
Docent
Dr. Marij Swinkels
Dr. Marij Swinkels is universitair docent aan de Utrecht School of Governance. Haar onderzoek richt zich op leiderschap in tijden van crisis en de rol van ideeën in beleidsvorming. Ze doceert over politiek leiderschap, governance en beleid, en zet zich actief in voor open wetenschap en publieke betrokkenheid. Marij won de UU Teacher Talent Award (2019) en de UACES Best PhD Thesis Prize (2022).
- e.m.swinkels@uu.nl
- Bekijk profiel
Docent
Dr. Arnold Wilts
Arnold Wilts is universitair docent. Zijn belangrijkste taken bestaan uit het verzorgen van onderwijs op het terrein van organisatietheorie, stakeholdersamenwerking en kwalitatieve onderzoeksmethoden.
- a.s.wilts@uu.nl
- Bekijk profiel
Toelatingseisen
Er wordt uitgegaan van hbo/wo werk- en denkniveau. De cursus staat open voor maximaal 10 deelnemers.
Certificaat van deelname
Na afronding ontvang je een officieel certificaat van de Universiteit Utrecht als bewijs van jouw deelname.
Kennismaking
Om te bespreken of het programma aansluit op jouw ervaring en opleidingswensen, neemt een van de docenten na aanmelding telefonisch contact met je op. Definitieve inschrijving volgt daarna.
